Πέμπτη 30 Ιουλίου 2020

η χάση και η φέξη

Πρώτα φάνηκε μια λεπτή γραμμή κυανού να φωτίζει το πηκτό σκοτάδι. Μετά από λίγο πήρε τη θέση της μια κορδέλα μωβιά που εξελίχθηκε σε ζώνη βαθυκόκκινη. Και σιγά σιγά μια σφαιρική πορτοκαλί άλως έστειλε το μαντάτο της επικείμενης εμφάνισης του ήλιου. Τελικά η ανατολή δεν είναι τίποτα άλλο από την αντίστροφη διαδικασία της δύσης, σκέφτηκες. Ίδια τα χρώματα, ίδια ορατός ο ηλιακός δίσκος στις κοντινές στον ορίζοντα θέσεις, ίδιες οι λιγοστές στιγμές που κρατάνε πριν το φως ή το σκοτάδι διαλύσουν τις εντυπώσεις.

Κι όμως, αλλάζουν τα μάτια του ανθρώπου απέναντι στο φαινόμενο. Δεν είναι ίδια τα συναισθήματα. Δεν είναι ίδια η προσμονή. Και φυσικά δεν είναι το ίδιο εύκολη η παρακολούθησή τους. Κι ας απόλαυσες συνεχόμενες ανατολές στην διαμονή σου στο νησί, η οποία παρεμπιπτόντως σήμερα φτάνει στο τέλος της, πόσα και πόσα βασιλέματα δεν χόρτασες στη ζωή σου, σε τόσους δικούς σου και ξένους τόπους, όλες τι εποχές και σ' όλα τα χρώματα.

Μα εσύ θυμάσαι την ανατολή που σε βρήκε στην ίδια αγκαλιά όπως κι η πρότερη δύση της, ένα ζεστό φθινόπωρο στα κάστρα του βορά ή έναν υγρό Αύγουστο στην πόλη του μεγάλου λιμανιού· κι αναλογίζεσαι ότι «ηλιοβασιλέματα πια δε θα βλέπουμε αγκαλιά». Και προσθέτεις στις ομοιότητες την ίδια μοναξιά σου που θα συνοδεύει πάντα τον ήλιο στη χάση και στη φέξη του.

Θυμάσαι και τον πατέρα σου που κάποτε τον βρήκες αχάραγα σκυμμένο πάνω στα βιβλία του στο τραπέζι της κουζίνας και τον ρώτησες τι κάνει όρθιος από τόσο νωρίς· και σου απάντησε γλαφυρά πως δεν θυμάται την τελευταία φορά που τον βρήκε η ανατολή στο κρεβάτι. Και τον θαύμασες ακόμα πιο πολύ.

Θυμάσαι όμως και μιαν ανατολή στο μικρό μετόχι, όταν την ώρα που το ωχρό ημικυκλικό παραθύρι του ιερού με τον εγχάρακτο σταυρό φωτιζόταν από τις πρώτες ακτίνες του ήλιου και πύρωνε σαν φλεγόμενος ημίδισκος, ένα μικρό παιδί που ξυπνούσε στην αγκαλιά του πατέρα του φώναζε με έκπληξη «μπαμπά, μπαμπά, ήλιος!» Και μέχρι τώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν είσαι καθόλου βέβαιος αν με το κοντό χεράκι του έδειχνε ψηλά στον πυρωμένο φεγγίτη ή στον Χριστό που έβγαινε την ώρα εκείνη απ' την Ωραία Πύλη.